Birlikte gülmek, insanların bağ kurması için önemli bir yoldur. Ve gülmenin nedenleri bireyler ve gruplar arasında büyük ölçüde değişebilse de, bir kahkaha sesi genellikle farklı kültürlere ait insanlar arasında tanınabilir. Peki ya insan dışındaki hayvanlar? “Gülüyorlar mı” ve kahkahalarının nedenleri insan kahkahasının tetikleyicilerine benziyor mu?
İnsanlarda kahkaha, keyif alma gibi olumlu duygulardan iğrenme gibi olumsuz duygulara kadar bir dizi duyguyu ifade edebilir. İnsanlar ayrıca bir şaka duyduklarında veya komik olduğunu düşündükleri bir şey gördüklerinde gülerler, ancak hayvanların zekasının insanların mizah anlayışı olarak adlandırdığı şeyi içerip içermediği bilinmez. Bununla birlikte, birçok hayvan oyun sırasında bu hoş sosyal etkileşime özgü sesler üretir; araştırmacılar, bu tür seslendirmeleri insan kahkahasının yakın bir analogu olarak görüyorlar. Son zamanlarda, bilim insanları, hayvanlar arasında ne kadar yaygın olduğunu görmek için bu konuyu araştırdı. Ekip, oynarken “gülen” 65 tür belirledi; çoğu memeliydi, ancak birkaç kuş türü de şakacı kahkahalar sergiledi. Yeni bir araştırmaya göre, bu yeni analiz, bilim insanlarının insan kahkahasının evrimsel kökenlerini izlemesine yardımcı olabilir.
Araştırmacılar, Bir bilim dergisinde, bazı oyun davranışlarının kavga gibi göründüğünden, etkileşimlerin tırmanmasını ve agresif veya zararlı olmasını önlemek için oyun sırasında hayvanların ses çıkarabileceğini veya gülebileceğini yazdı. Los Angeles California Üniversitesi’nden Sasha Winkler, dövüşün aksine, oyunun genellikle tekrarlayıcı olduğunu ve çiftleşme veya yiyecek arama gibi diğer sosyal davranışlardan bağımsız olarak gerçekleştiğini söyledi. Winkler daha önce al yanaklı makaklarla (Macaca melezi) çalışırken, maymunların oyun oynarken nefes nefese kalarak güldüğünü fark etmişti. Diğer birçok primatın da oyun sırasında güldüğü biliniyor, dedi. Winkler ve çalışmanın ortak yazarı Greg Bryant, hayvan kahkahalarının daha da yaygın olup olmayacağını merak etti. Winkler, makakların nefes nefese kalıp gülmesi gibi tepki gösteren düzinelerce araştırmayı incelediklerini söyledi. Bilim insanları çalışmada, “memeli literatürü boyunca, özellikle primatlar, kemirgenler, sosyal etoburlar ve (daha az ölçüde) deniz memelileri arasında” sesli oyun sinyalleri raporlarıyla birlikte, araştırmaları düzinelerce örnek ortaya çıkardı.
Bu seslerin çoğu, örneğin bir vervet maymununun mırıltısı (Chlorocebus aethiops), bir sıçanın, (Rattus norvegicus), bir yunusun (Tursiops truncatus) ıslığı ve ciyaklaması gibi yalnızca oyun sırasında ortaya çıktı. Şempanzeler, goriller, maymunlar ve babunlar da dahil olmak üzere çoğu primat türü kahkahalar sergiledi: Çalışmaya göre nefes nefese kıkırdama, dudak şapırdatma ve homurdanmalardan kıkırdama ve ciyaklamalara kadar. Araştırmacılar, gülen hayvanların çoğu memeli olmasına rağmen, iki kuş türünün de – Avustralya saksağan (Gymnorhina tibicen) ve kea papağanı (Nestor notabilis) – oyun sırasında güldüğünü bildirdi. Balıkları, amfibileri ve sürüngenleri tanımlayan çalışmalarda, belki de araştırmaya göre, bu hayvan gruplarında oyunun var olup olmadığına dair bazı sorular olduğu için, kahkaha raporları yoktu.
İnsanlarda gülmenin, birçok primat türünün oyunla ilgili nefes nefese kahkahalarıyla desteklenen bir hipotez olan oyun sırasında ortaya çıktığı düşünülmekte. Winkler’e göre, insan kahkahasının benzer bir nefes nefese kalma sesinden evrimleşmiş olabilir. Araştırmacıların değindiği bir başka konu ise insan kahkahasının, diğer hayvanların kahkahalarından bir başka önemli şekilde özelliğinin farkıydı: ses yüksekliği. İnsanlar genellikle mutluluklarını ifade ederken kahkahalarını yüksek sesle yayarlar. Buna karşılık, çoğu hayvan güldüğünde genellikle bunu sessiz yapar. Bizim gibi kaba olmayı tercih etmiyorlar da diyebiliriz sanırım :)
Kaynak: Live Science
